Menu
Het vervangen van TL-verlichting is in volle gang. Aangejaagd door de wettelijke uitfasering van TL-verlichting, de forse besparing op energiekosten en de focus op algehele verduurzaming (zoals het verplichte energielabel C in 2023 voor kantoren). Retrofit is een mogelijkheid om over te schakelen op LED. Waarom eigenlijk geen goede optie is, leest u in dit artikel.
Grofweg zijn er drie manieren om TL te vervangen door LED:
Retrofit lijkt in dit opzicht een gemakkelijke, snelle en vooral goedkopere oplossing. Maar kijkt u naar de werking, het energieverbruik, veiligheid en de verwachte levensduur, dan gaat dat gepaard met belangrijke nadelen.
Om het verschil in prestaties duidelijk te maken, gaan we uit van een TL-lichtbron die we door een retrofit LED-lichtbron willen vervangen. Het merendeel van de te vervangen verlichting betreft namelijk T8-lichtbronnen met een diameter van 26 millimeter
TL-armaturen zijn speciaal ontworpen voor TL-lichtbronnen. LED-bronnen werden nog niet toegepast. Fabrikanten die LED’s ontwikkelen voor deze armaturen, begonnen dan ook niet met een schone lei. En moeten in hun verlichtingsproduct concessies doen om het passend te maken.
Dat leidt tot kritische punten en nadelen:
Wanneer u een geldige CE-markering wilt, zult u het armatuur opnieuw moeten laten keuren.
Het armatuur zou opnieuw moeten worden beoordeeld of deze voldoet aan de gestelde wetgeving. Bijvoorbeeld door een externe partij die de armatuur test op het gebied van CE-markering.
Ontstaat er schade, bijvoorbeeld vanwege brand door het gebruik van retrofit LED-lichtbron, dan loopt u een groot risico dat de verzekering uw schade niet vergoed. Dit heeft natuurlijk grote gevolgen.
Daarnaast kunnen eventuele fabrieksgaranties op het armatuur vervallen wanneer er aanpassingen aan het armatuur zijn gedaan.
Bovendien hebben TL-armaturen een spiegeloptiek. Dit zorgt ervoor dat het licht mooi over de ruimte wordt verdeeld en komt waar het is gewenst.
Plaatst u hierin een LED-lichtbron, dan vervallen deze functies omdat de LED-lichtbron een andere stralingshoek heeft. Hinderlijke effecten, zoals reflecties, kunnen dan zelfs toenemen. Ook de totale lichtsterkte daalt veelal.
Bij een LED-lichtbron is het allemaal net even anders, want de warmte ontstaat voornamelijk bij alle interne elektronica. Op die plekken wordt de ontwikkelde warmte ook weer afgevoerd.
Wordt deze afgifte gehinderd, bijvoorbeeld door een daar niet op afgestemde TL-behuizing, dan beïnvloedt dat de levensduur van de LED negatief.
Het is niet moeilijk voor te stellen dat dit kan leiden tot potentieel (brand) gevaarlijke situaties.
Door bovenstaande argumenten heeft het toepassen van een retrofit LED-lichtbron zeer zeker niet onze voorkeur.
Overweegt u toch dit type LED-lichtbron, verzeker uzelf dan van een goed kwaliteitsproduct. Check daarbij ook vooral de Powerfactor (Pf), want dit is sterk bepalend voor de opbrengst en levensduur.
Het geeft aan hoeveel stroom de lichtbron daadwerkelijk verbruikt. Bij een slechte Pf moet in bedrijfsruimten de verlichtingsgroepen vaak opgesplitst gaan worden, zodat er geen ongewenste stroomuitval plaatsvindt.
Bij ieder elektronisch apparaat is er namelijk sprake van een stuk rest- of blindstroom. Zogenaamd ‘onzichtbaar’ vermogen dat niet wordt gebruikt.
Hoe groter dat percentage is, hoe groter de netvervuiling en hoe meer kans op storingen in de bekabeling en groepenkasten. Streefwaarde is 1; dan is er geen blindstroom. Een goede kwaliteit LED heeft dan ook een Pf van 0,95 of hoger.
Met moderne KWh-meters betaalt u voortaan vaak wel voor het opgenomen blindvermogen.
Daarnaast is een goede kleurenweergave essentieel. Dit wordt aangegeven met de CRI, wat tot een waarde van 100 loopt. Hoe hoger het getal, hoe breder het weergegeven kleurenspectrum van de lichtbron. Hoe natuurlijker dus alle kleuren van het belichte object overkomen.
Voor normale bedrijfsvoering wordt CRI>80 toegepast. In specifieke gevallen, zoals musea, kledingwinkels etc. is een CRI>95 vereist.
Hoogstwaarschijnlijk heeft u na dit blog wel duidelijk voor ogen waarom u dus niet kiest voor retrofit LED-lichtbronnen. Het lijkt misschien een handige oplossing, maar levert u eigenlijk niks op behalve potentiële risico’s.
Wat u wél kunt doen, is kiezen voor LED-armaturen. Dan kiest u namelijk voor een goede lichtkwaliteit, langere levensduur en kunt u bijvoorbeeld kiezen voor het dimmen of het veranderen van lichtkleur. In de praktijk kunt u vaak binnen een paar jaar break-even draaien en daarna levert u het jaarlijks geld op.
Staat u voor een vervanging van verlichting? Ons advies: kies voor de lange termijn en een oplossing waar u geen spijt van krijgt.
Een goed lichtplan, op basis van uw wensen en randvoorwaarden staat aan de basis van de beste en meest rendabele investering met de hoogste ROI.
Wij kunnen deze berekening vrijblijvend voor u maken. Wilt u overleggen? Contact onze lichtspecialisten
Voor de vervanging van de bestaande armaturen bij deze voedselverwerker heeft Gunneman armaturen geleverd die aan de hygiëne-eisen voldeed en bestand was tegen de omgevingsfactoren.
Voor de bouw van een nieuwe installatie voor de NAM heeft Gunneman verschillende Chalmit armaturen geleverd waardoor de maintenancekosten lager uit vallen dan gebruikelijk.
